O. Teofil Chodzidło
urodzony: 30. 09. 1909 rok
święcenia kapłańskie: 24. 08. 1938 rok
zmarł: 06. 02. 1979 rok - pochowany w Pieniężnie
Prof. dr hab. Teofil Chodzidło, SVD, (1909-1979)
Wydział Teologii KUL
Instytut Teologii Fundamentalnej
Katedra Historii i Etnologii Religii
1. Życiorys
30.09.1909 - Urodzony w Studzience koło Pawłowic, pow. pszczyński, Polska.
1917-1924 - Nauka w szkole podstawowej w Studzience. 1924-1932 - Nauka w werbistowskim gimnazjum w Górnej Grupie i liceum w Rybniku, zakończona zdaniem matury w Rybniku. 1932-1938 - Studia filozofii i teologii w Wyższym Seminarium Duchownym w Módling koło Wiednia, Austria. 24.08.1938 - Święcenia kapłańskie w Módling. 1938-1939 - Studia teologiczne w Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskie: w Rzymie, Włochy, zwieńczone tytułem licencjata teologii. 1939-1942 - Studia etnologii, prahistorii i lingwistyki w Katolickim Uniwersytecie we Fryburgu Szwajcarskim, zwieńczone doktoratem. Temat rozprawy doktorskiej: Die Familie bei den Jakuten. 1942-1948 - Współpraca z Wilhelmem Schmidtem SVD i redakcją czasopisma „Anthropos" w Posieux koło Fryburga Szwajcarskiego, będąc odpowiedzialny za działy dotyczące Europy Wschodniej oraz Azji Północnej i Środkowej. 1948-1972 - Wykłady teologii fundamentalnej (l948-1960), etnologii (l948-1972), lingwistyki (1948-1959) i misjologii (1953-1954) w Misyjnym Seminarium Księży Werbistów w Pieniężnie oraz teologii fundamentalnej (1949-1958) i misjologii (1953-1954) w Warmińskim Seminarium Duchownym w Olsztynie. 1949-1954 - Administrator parafii Radziejewo na Warmii.
1953-1958 - Egzaminator posynodalny w Kurii Biskupiej w Olsztynie. 1957-1958 - Wykłady zlecone z etnologii i religioznawstwa w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. 1958-1961 - Praca na Wydziale Teologicznym KUL na stanowisku zastępcy profesora. 1961 - Habilitacja na Wydziale Teologicznym KUL na podstawie rozprawy Karagasi- Tofałary. Monografia etnograficzna ze szczególnym uwzględnieniem religii. 1961-1976 - Kierownik Katedry Historii i Etnologii Religii. 1968 - Tytuł naukowy docenta. 1970-1971 - Wykłady z etnologii i religioznawstwa dla studentów specjalizacji misjologicznej w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. 1973 - Tytuł profesora nadzwyczajnego. 1976-1979 - Pobyt w Misyjnym Seminarium Duchownym w Pieniężnie. 06.02.1979 - Zmarł w Pieniężnie, gdzie 9 lutego został pochowany na cmentarzu klasztornym.
2. Twórczość naukowa
Zainteresowania naukowe ks. prof. T. Chodzidły, których wyrazem są jego publikacje, skupiały się wokół następujących zagadnień: kultura ludów syberyjskich, religia, etyka i małżeństwo najstarszych ludów pierwotnych, religijny folklor Polski oraz działalność misyjna Kościoła.
W sumie z 102 opublikowanych, większych i mniejszych, prac T. Chodzidły, najważniejszą jest rozprawa doktorska Die Familie bei den Jakuten (1951), która stanowi obszerną, starannie opracowaną monografię rodziny jakuckiej sprzed Rewolucji Październikowej. Monografia ta opiera się na bardzo bogatej literaturze o Jakutach, zwłaszcza w języku rosyjskim. W 18 rozdziałach autor omawia wszystkie aspekty życia rodzinnego, związane z założeniem, trwałością ; rozpadem rodziny. Dokładna i ostrożna ocena źródeł ujawnia się szczególnie w analizie kulturowohistorycznej. Autor opisuje najpierw wszystkie składniki kulturowe, które łączą Jakutów z innymi ludami tureckimi Azji Środkowej, potem bada inne elementy kultury jakuckiej, nie harmonizujące z obrazem ojcoprawnej społeczności pasterskiej. Autor jest zdania, że elementy te należy tłumaczyć wpływem sąsiednich kultur obcych. Chociaż na pozór robią one ważenie elementów kultury matkoprawnej, to jednak faktycznie z niej nie pochodzą, ale są wynikiem specyficznego wewnętrznego rozwoju ojcoprawnej kultury i w wielu wypadkach dopiero niedawno powstały. (. . . .)zaczerpnięte: "50 lat Domu Słowa Bożego w Lublinie (1958-2008), Redakcja; Antoni Kość SVD, Andrzej Pietrzak SVD, Henryk Zimoń SVD. Lublin 2008. str 126
Ur. 30.9.1909 Studzienka, diec. katowicka
W. 9.1924 Rybnik
O. 7.9.1932 St. Gabriel
1.pr. 1.5.1934 St. Gabriel
W.pr. 1938 St. Gabriel
Święc. 24.8.1938 St. Gabriel
+ 5.2.1979 Pieniężno
W latach 1932-38 odbył nowicjat i studia filozoficzno-teologiczne w St. Gabriel. W 1938 r. studia teologiczne na Gregorianum w Rzymie. W 1939 r. wyjechał do Szwajcarii, gdzie na uniwersytecie katolickim we Fryburgu Szwajcarskim specjalizował się w zakresie etnologii i religioznawstwa u prof. W. Schmidta, a ponadto z archeologii i prehistorii u prof. H.Obermeira, zaś z sanskrytu i gramatyki języków indoeuropejskich u prof. E. Grosa. Uzyskał doktorat na podstawie dysertacji "Die Familie bei den Jakuten" pisanej pod kierunkiem prof. W. Schmidta. Od 1942 r» pracował jako asystent i członek Instytutu Anthropos oraz współpracownik redakcji czasopisma "Anthropos", w którym obsługiwał dział Europy wschódniej, Azji Centralnej i Północnej (wprowadził do tego czasopisma jęz. polski). W latach wojny opiekował się internowanymi polskimi żołnierzami w Szwajcarii. Po wojnie zaś pracował wśród warszawskich dzieci (około 500) przebywających w Adelboden. W 1948 r. wrócił do Polski, w Seminarium Misyjnym w Pieniężnie wykładał teologię fundamentalną, religioznawstwo i etnologię (1948-59), a ponadto teologię fundamentalną w Warmińskim Seminarium Duchownym w Olsztynie (1949-58). W Pieniężnie objął na trzy lata funkcję prefekta kleryków (l954-57), których w 1954 r. było 127. Pełnił też funkcję asystenta prowincjalnego (1957-63) i duszpasterza parafii Radziejewo (1949-57). W okresie pracy duszpasterskiej w Radziejewie przeprowadził remont wieży kościelnej, zakupił monstrancję, kielich i baldachim, wyremontował pokój na plebanii. Stałym organistą u niego był br. Walenty, W. Harenza. W 1957 r. objął zajęcia naukowo-dydaktyczne na KUL-u jako zastępca profesora w katedrze historii religii, w ramach sekcji teologii fundamentalnej. W 1958 r. przeniósł się na stałe do Lublina. Pełnił obowiązki rektora Domu (1958-6) i wykładowcy na KUL-u. Habilitował się w 1973 r. na podstawie rozprawy "Karagasi". Monografia etnograficzna ze szczególnym uwzględnieniem religii". Był członkient Polskiego Towarzystwa Ludowego, członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego KUL i Polskiego Towarzystwa Archeologicznego. Jest autorem haseł w Schweitzer-Lexicon (10) oraz w pierwszych trzech tomach Encyklopedii Katolickiej (37); odznaczony został krzyżem kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1974). Do 1975 r. ogłosił 50 publikacji. W 1976 r. przeniósł się na emeryturę i zamieszkał w Pieniężnie (od 3 lipca). Był promotorem 18 prac licencjackich i magisterskich oraz 5 prac doktorskich. W okresie szwejcarskim przygotował odpisy wykładów ascetycznych o.W. Giera dla Polskiej Prowicnji. Pochowany został w Pieniężnie. Był bratem Jana Chodzidły.
Za: NURT SVD. Nr 35. 1985 r. str 95* * *
„Cechowała go skromność, dobroć i pogoda ducha”
Teofil urodził się 30 września 1909 r. w Studzionce k. Pszczyny, w wielodzietnej rodzinie Stanisława i Zofii z domu Kojzar. Chodzidłowie utrzymywali się z pracy na 30 morgowym gospodarstwie rolnym. Teofil już jako dziecko zapoznał się z ideą misyjną dzięki bratu werbiście z Domu św. Krzyża w Nysie, który rozprowadzał czasopisma misyjne na terenie Śląska. Był on częstym gościem w domu Chodzidłów. Po ukończeniu szkoły podstawowej w rodzinnej miejscowości wstąpił do prowadzonego przez werbistów niższego seminarium w Domu św. Józefa w Górnej Grupie. Edukację kontynuował w kolejnym werbistowskim niższym seminarium w Rybniku, gdzie 28 maja 1932 r. złożył pomyślnie egzamin dojrzałości.
We wrześniu tegoż roku wstąpił do Zgromadzenia Słowa Bożego i rozpoczął nowicjat zakonny w Domu św. Gabriela k. Wiednia. W tamtejszym seminarium duchownym odbył studia filozoficzno-teologiczne. 27 marca 1938 r. złożył tam wieczystą profesję zakonną, 20 maja otrzymał świecenia diakonatu, a 24 sierpnia tegoż roku przyjął z rąk ks. kard. Theodora Innitzera świecenia kapłańskie.
Po święceniach kapłańskich kontynuował dalsze studia teologiczne na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. W 1939 r. podjął studia specjalistyczne z zakresu etnologii, religioznawstwa i prehistorii na uniwersytecie we Fryburgu Szwajcarskim, które uwieńczył w 1942 r. zdobyciem doktoratu na podstawie rozprawy „Die Familie bei den Jakuten”, napisanej pod kierunkiem werbisty, o. prof. W. Schmidta. W latach 1942-1948 o. Chodzidło współpracował z o. Schmidtem oraz z redakcją czasopisma etnologicznego i lingwistycznego „Anthropos”. Poza pracą naukową dodatkowo zajmował się opieką duszpasterską nad uchodźcami polskimi w Szwajcarii.
Po powrocie do Polski w 1948 r. wykładał teologię fundamentalną, etnologię, religioznawstwo i lingwistykę w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Pieniężnie, a ponadto teologię fundamentalną i misjologię w Warmińskim Seminarium Duchownym w Olsztynie. W Kurii Biskupiej w Olsztynie był egzaminatorem prosynodalnym, a w Pieniężnie pełnił funkcję ojca duchownego braci, wychowawcy kleryków i radcy domowego. Był również przez kilka lat radcą prowincjalnym oraz rektorem Domu Słowa Bożego w Lublinie. Angażował się również w pracę duszpasterską, będąc w latach 1949-1954 administratorem parafii Radziejewo na Warmii.
W 1957 r. rozpoczął pracę naukowo-dydaktyczną w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1961 r. habilitował się na podstawie rozprawy naukowej „Karagasi-Tofałary. Monografia etnograficzna ze szczególnym uwzględnieniem religii”. Od tegoż roku pełnił funkcję kierownika Katedry Historii i Etnologii Religii. W latach 1970-1971 prowadził wykłady z etnologii i religioznawstwa na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 1973 r. o. Teofil Chodziło otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. Jego zainteresowania naukowe, których wyrazem są liczne publikacje oraz prace dyplomowe studentów, skupiały się wokół kultury ludów syberyjskich, religii, etyki i małżeństwa najstarszych ludów pierwotnych, religijnego folkloru Polski oraz działalności misyjnej Kościoła. Współpracował z redakcją Encyklopedii Katolickiej KUL jako odpowiedzialny za działy etnologii, misjologii i religioznawstwa. W 1972 r. doznał wylewu krwi do mózgu. Siły go opuszczały. Zdecydował się przejść na emeryturę. W lipcu 1976 r. przeniósł się do Domu św. Wojciecha w Pieniężnie. Zmarł 6 lutego 1979 r. w Pieniężnie. Jego doczesne szczątki spoczęły na cmentarzu zakonnym przy Domu św. Wojciecha.
Z cyklu „Werbistowscy świadkowie wiary”; opracował: Janusz Brzozowski SVD