o. Władysław Kowalak
Ur. 15.1.1933 Nieczajna, diec. poznańska
W. 28.8.1946 Bruczków
0. 8.9.1949 Pieniężno
l.pr. 8.9.1951 Pieniężno
W.pr. 9.2.1957 Pieniężno
Święc. 7.7.1957 PieniężnoPo ukończeniu w 1958 r. studiów teologicznych skierowany został do Nysy celem uzyskania państwowej matury. Egzaminy maturalne składał w Opolu. Równocześnie uczył w reaktywnym. niższym seminarium werbistowskim Św. Krzyża następujących przedmiotów: śpiewu, muzyki i prowadził orkiestrę dętą. W 1959 r. skierowany został do Pieniężna „ad nutum rectoris"; praktycznie był misjonarzem ludowym. W 1960 r. podjął studia liturgiczno-muzykologiczne na KUL-u w Lublinie i uwieńczył je pracą magisterską z muzykologi: "Graduał Erazma Ciołka z 1509 r. Studium paleogrtificzno-muzykologiczne" w 1965 r. Poza tym uzyskał licencjat z teologii i dyplom z organów. Od 1965 r. powołany został na wykładowcę w seminarium misyjnym w Pieniężnie, wykładał liturgikę, zasady muzyki i śpiewu, prowadził chór i orkiestrę dętą. Przetłumaczył z jęz. włoskiego pracę J. Massona SJ "Dekret o działalności misyjnej Kościoła”. Komentarz, jaki ukazał się w serii wydawniczej "Materiały i studia Księży Werbistów, nr 2". W 1969 r. powołany został na stanowisko rektora seminarium misyjnego /1969-1972/ i był członkiem kapituł prowincjalnych w 1968 r. i 1972 r. W latach 1967-1973 był członkiem Komisji dla Spraw Muzyki Kościelnej w Diecezji Warmińskiej, a wykładowcą przedmiotów teoretycznych w Ośrodku Kształcenia Organistów w Olsztynie w latach 1965-1972. W r. 1971 nawiązał kontakt z akademią Teologii Katolickiej w Warszawie, gdzie odtąd jako starszy asystent prowadził wykłady na specjalizacji misjologii. Po upływie kadencji rektora seminarium misyjnego przeniósł się w 1972 r. na stałe do Warszawy. W 1974r. zdobył na Akademii Teologii Katolickiej doktorat z misjologii na podstawie pracy: "Obrzędy afrykańskich kultów synkretycznych. Analiza ich komponentów w odniesieniu do działalności misyjnej". Równocześnie był wykładowcą na ATK. gdzie w roku szkolnym 1971/72 miał wykłady na temat liturgii w krajach trzeciego świata, szintoizmu, kultu, synkretyzmu, obrzędów umbandyzmu. Mimo związania się z ATK pozostał nadal wykładowcą seminarium misyjnego w Pieniężnie. Od 1972 r. redaguje po o.Bolesławie Gielacie Biuletyn Misjologiczno-Religioznawczy, ukazujący się w periodyku ATK "Collectanea Theologica" i należy do coetus cooperatorum tego czasopisma. Jest także współautorem Encyklopedii Katolickiej, mając w tomie I i II - 91 opracowanych haseł. Od 1976 r. jest adiunktem przy Katedrze Homiletyki, specjalizacja misjologii, na ATK. W tym samym roku pojął roczną wyprawę naukową do Nowej Gwinei, finansowanej przez Instytut "Anthropos" celem zebrania materiałów do pracy habilitacyjnej. Na ATK prowadzi także duszpasterstwo akademickie dla koła misjologów i studentów specjalizacji misjologii. Pod jego redakcją ukazały się "Materiały Sympozjum Misjologicznego 1975-1976", Warszawa 1978, ss.519. Otrzymał nagrodę Rektoratu ATK za rok akademicki 1978/79. Od 1979 r. był także zastępcą prezesa Stankowskiego w Warszawie. 12 stycznia 1981 r. przeprowadził kolokwium habilitacyjne na ATK w oparciu o pracę "Geneza kargizmu
Na Nowej Gwinei" /rec. w Studia Teol. Varsawiensia, fasc I, 1982,s.312/. W 1981 stał się także następcą o.F. Zapłaty i przejął kierownictwo sekcji misjologicznej na ATK. 17.9.1981 uzyskał nominację Rady Państwa na docenta tejże uczelni.
Za: NURT SVD. Nr 35. 1985 r. str. 353.
W wigilię Niedzieli Misyjnej, 18 października, na UKSW odbyła się uroczystość jubileuszowa 45-lecia pracy naukowej w dziedzinie misjologii ks. prof. Władysława Kowalaka SVD.
Uroczystej Mszy św. przewodniczył bp Jan Piotrowski, nowo mianowany ordynariusz diec. kieleckiej, były misjonarz w Kongo-Brazzaville i Peru, doktor teologii misji. W homilii bp Piotrowski podkreślił wkład ks. prof. Kowalaka w rozwój refleksji misjologicznej w Polsce i na świecie, przedstawił życiową mądrość, szerokie horyzonty myślowe i zalety pedagogiczne Jubilata oraz podziękował za wszystko, co Bóg przez niego uczynił dla świata nauki, absolwentów misjologii i misjonarzy.
Po Mszy św. ks. prof. Władysławowi Kowalakowi za całokształt pracy dydaktycznej i naukowej władze uczelniane UKSW i zakonne, w obecności licznego grona absolwentów misjologii, wręczyły Księgę Pamiątkową. Uroczystość jubileuszową zakończyło towarzyskie spotkanie przy „Kociołku Afrykańskim”.
Prof. Władysław Kowalak SVD, ur. w 1933 roku – historyk religii, misjolog, emerytowany profesor zwyczajny.
W latach 1960-1965 odbył specjalistyczne studia na KUL, gdzie uzyskał magisterium z muzykologii i licencjat z teologii. Od roku 1965 był wykładowcą w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Pieniężnie. W roku 1969 został wykładowcą na ATK w Warszawie, gdzie obronił doktorat w roku 1974, zaś w roku 1981 otrzymał tytuł doktora habilitowanego nauk teologicznych w zakresie historii religii. W roku 1991 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk misjologicznych i w roku 1993 tytuł profesora zwyczajnego. Jest członkiem kilku towarzystw i instytutów naukowych, autorem wielu publikacji naukowych oraz promotorem kilkudziesięciu prac naukowych.
Utworzona w 1969 roku na ATK misjologia wypromowała 2 profesorów, 7 doktorów habilitowanych, ponad 50 doktorów, a także ponad 300 magistrów. Doktorat honoris causa UKSW otrzymał kard. Adam Kozłowiecki.
Mariola Krystecka
Za: http://www.missio.org.pl/pontyfikat/index.php?f01=3xxx627xxxxxxxxxx&idss=6302440s3301
RIP
WŁADYSŁAW KOWALAK
Drodzy Współbracia!
Dzisiaj w godzinach wieczornych (24 sierpień 2015 r), odszedł do Pana,
O. Władysław Kowalak, wieloletni profesor ATK, UKSW, wychowaca, rektor
Seminarium w Pienieżnie. Przez lata zwiazany ze Wspólnotą Ducha
Swietego w Warszawie a obecny rok przeżywał w chorobie i cichym cierpieniu.
W ostatnią sobotę został przewieziony do Wspólnoty św. Józefa w Górnej
Grupie by po dwóch dniach odejść się do Domu Ojca.
O. Władysław przeżył 82 lat; 64 lat w ślubach zakonnych; 58 lat w kapłaństwie.
Ceremonie pogrzebowe odbędą się w dniu 26 sierpnia (środa) w Parafii
św. Teresy od Dzieciątka Jesus w Górnej Grupie;
14:00 Różaniec,
15:00 Msza św,
eksporta na cmentarz zakonny.
Zmarłego śp. Władysława, rodzinę pogrążoną w żałobie oraz zmarłych rodziców
i rodzeństwo naszych misjonarzy, polecajmy Miłosiernemu Bogu w naszych
wspólnotowych i prywatnych modlitwach.
Wieczny odpoczynek racz Mu dać Panie...
O. Władysław Kowalak
„Bóg pragnie, by wszyscy ludzie byli zbawieni i doszli do poznania prawdy (1 Tm 2,4). W rezultacie pojawiają się w Kościele tacy ludzie, którzy przyjmują na siebie (misję) głoszenia Ewangelii (...). Bóg wybiera i posyła ich (...). Powołanie misyjne zakłada przede wszystkim określone cechy powołanych: zdrowie, inteligencję, prostolinijność i charakter" - ten fragment z książki Elementy teologii misyjnej na początku swego przemówienia pogrzebowego przytoczył prowincjał, o. Eryk Koppa SVD. Określa on w sposób wyrazisty postać Zmarłego.
O. Władysław Kowalak był jednym z pierwszych profesorów belwederskich wśród polskich werbistów. Pochodził z Wielkopolski i jak wszyscy Wielkopolanie obdarzony był różnymi talentami, ale przede wszystkim, oprócz wymienionych wyżej cech misjonarza, miał niezwykły dar pracowitości. Dzięki temu stał się jednym z najważniejszych misjologów polskich.
Władysław Kowalak urodził się 15 stycznia 1933 r. w Nieczajnie k. Komornik Wielkopolskich. Jego ojciec Wojciech był robotnikiem, a matka Jadwiga, z domu Działowska, była gospodynią domową opiekującą się piątką dzieci. Lata szkoły podstawowej przypadały na czas okupacji. Ponieważ Władysław nie chciał uczęszczać do szkoły niemieckiej, zmuszony został do pracy u Niemca na majątku. Po wojnie zakres wiedzy ze szkoły podstawowej uzupełnił w ciągu jednego roku. W 1946 r. zgłosił się do Niższego Seminarium Księży Werbistów w Bruczkowie k. Borku Wielkopolskiego. 8 września 1949 r. przywdział strój zakonny w Domu Misyjnym św. Wojciecha w Pieniężnie, a następnie w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów odbył studia filozoficzno-teologiczne i 7 lipca 1957 r. przyjął święcenia kapłańskie.
Po święceniach kapłańskich otrzymał od przełożonych skierowanie do Domu Misyjnego św. Krzyża w Nysie, gdzie w Niższym Seminarium Księży Werbistów nauczał śpiewu oraz przygotowywał się do państwowej matury w Opolu (1959). Następny rok spędził w Pieniężnie w charakterze misjonarza ludowego. W latach 1960-1965 odbył na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim specjalistyczne studia muzykologiczno-teologiczne. Studia lubelskie zostały uwieńczone dyplomem magistra muzykologii, organisty oraz dyplomem licencjackim z teologii. Po studiach został mianowany wykładowcą liturgiki, śpiewu i muzyki w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Pieniężnie. W latach 1969-1972 był rektorem seminarium w Pieniężnie.
Z chwilą otwarcia kierunku misjologii na Akademii Teologicznej w Warszawie, który to kierunek 23 kwietnia 1969 r. zainicjował o. Feliks Zapłata SVD (1914-1982), o. Kowalak został zaproszony do współpracy. W 1969 r. podjął pracę jako wykładowca, w 1972 r. zamieszkał na stałe w Warszawie. Przechodząc następnie przez wszystkie szczeble tytułów naukowych, związał się z tą uczelnią aż do przejścia na emeryturę (2003).
W 1974 r. obronił pracę doktorską na temat Obrzędy afrykańskich kultów synkretycznych. W celu zebrania materiałów habilitacyjnych odbył w roku akademickim 1976/1977 14-miesięczną wyprawę naukową na Antypody - do Australii i Papui Nowej Gwinei. Miał zapoznać się z jedną z nowych religii występujących w Melanezji, zwaną kultem cargo. Gościnnie wygłosił też cykl wykładów na uczelniach w Australii w Canberra, Melbourne, Sydney oraz w High School w Kondiu i Melanesian Institute w Goroka w Papui Nowej Gwinei. Prezydencki dyplom profesora zwyczajnego otrzymał z rąk Lecha Wałęsy 8 października 1991 r.
W ramach działalności dydaktycznej wykładał zagadnienia międzynarodowe, liturgię krajów Trzeciego Świata, religie synkretyczne, sintoizm, umbandyzm, wstęp do misjologii, antropologię misyjną. Prowadził seminaria naukowe. Wypromował 8 doktorów i 75 magistrów. Opublikował ponad 400 prac: książek, rozpraw, artykułów, opracowań, sprawozdań, recenzji, haseł encyklopedycznych. Po przejściu o. Feliksa Zapłaty na emeryturę został kierownikiem katedry Teologii Misji, a po utworzeniu kierunku religioznawstwa (1986) kierownikiem Katedry Historii Religii. Był redaktorem (1972-1992) ukazującego się w ramach Collectanea Theologica „Biuletynu Misjologiczno-Religioznawczego" oraz samodzielnych „Zeszytów Misjologicznych" (10 tomów). Był też redaktorem działu „misjologia" w Encyklopedii Katolickiej KUL. Należał do wielu towarzystw naukowych krajowych i zagranicznych. Za swoją działalność naukową został odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1999) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski Polonia Restituta (2000). Z okazji 45-lecia działalności kierunku misjologii na ATK i UKSW w Warszawie o. Władysławowi Kowalakowi poświęcono Księgę Pamiątkową.
W czasie swojej ponad 30-letniej pracy na ATK o. Kowalak nigdy nie rozstał się ze swoją macierzystą uczelnią, Misyjnym Seminarium Duchownym w Pieniężnie. We wspólnocie Domu Misyjnego w Warszawie, w której przebywał ponad 40 lat, był serdecznym zwornikiem międzypokoleniowym, budującym wspólnotę poprzez wierne uczestnictwo w jej życiu. Nie zapomniał też o swojej pierwszej naukowej miłości - muzykologii, komponując dla relaksu melodie do Ave Maria czy Początku Ewangelii według św. Jana.
W ostatnim okresie życia nieobce były mu dłuższe pobyty w szpitalach. Po jednym z nich wymagał całodobowej opieki. 21 sierpnia 2015 r. został przeniesiony na oddział chorych do Domu Misyjnego św. Józefa w Górnej Grupie. Zmarł trzy dni później, tj. 24 sierpnia w szpitalu w Grudziądzu. Pogrzeb odbył się 26 sierpnia w Górnej Grupie udziałem bp. Jerzego Mazura SVD, przewodniczącego Komisji Episkopatu Polski do Spraw Misji i prowincjała o. Eryka Koppy, licznego grona profesorów, współbraci oraz członków rodziny zmarłego. Spoczął wśród werbistów na cmentarzu klasztornym w Górnej Grupie.
Alfons LabuddaSVD
Misjonarz nr 4/2016 str. 32