o. Henryk Gzella

Ur.       21.8.1936        Buczek,  diec. chełmińska
W.       28.8.1950        Górna Grupa
0.         8.9.1952          Pieniężno
l.pr.      8.9.1954          Pieniężno
W.pr.   7.9.1961          Pieniężno
święc.  28.1.1962        Pieniężno

W 1962-63 uczestniczył w rocznym kursie pastoralnym w Bytomiu.  Od września 1963 do 15 stycznia 1964, pracował jako referent do spraw powołań w Chludowie, następnie do 9.X.64 w Pieniężnie, a od 10.X.64 w Rybniku, gdzie wykonywał ten sam rodzaj pracy. 18 sierpnia 1965 r. wyjechał do Indonezji  i 27  sierpnia 65 wylądował w Jakarcie. Języka indonezyjskiego uczył  się w Jakarcie, Surabayi, Ende, i Mataloko do 15 lutego 1966 r. Następnie został przeznaczony do pracy w Niższym Seminarium Duchownym w Hokeng na Flores  razem z o. Janem Czachorkiem.
W 1968-74 odbył studia misjologiczno-religioznawcze w Rzymie na Papieskim Uniwersytecie Gregoriariskim.  W 1970 r. zdobył licencjat  i srebrny medal, uczęszczał na kurs języka angielskiego w Dublinie, w 1971  r.  na kurs języka holenderskiego w Built k.  Utrechtu.  W 1974 r.  uzyskał doktorat i  złoty medal /Praca doktorska wydrukowana została w jęz. włoskim w 1979r./.  Tego  samego roku wrócił do Polski  i wykłada misjologię,   od 1976 r. historię misji  i religie pierwotne, od 1983 r. islam. Od 1976-77 pełnił funkcje, dyrektora studiów w Seminarium Misyjnym w Pieniężnie,  te obowiązki pełnił ponownie od 1981  r. W 1977 r.  został powołany na członka Komisji Ekumenicznej w Olsztynie. Kierował kursem przygotowawczym dla wyjeżdżających misjonarzy w Niepokalanowie 1980 r., w Zakroczyniu 1981  r., w Laskach k.Warszawy 1982 r. Jest autorem szeregu publikacji, większość artykułów dotyczy Indonezji.   Odkrył kronikę klasztoru Kartuzów z Berezy w 1980 r.

---

 

O. Henryk Gzella SVD
(1936-1996)

Odznaczał się wielkim umiłowaniem swojego kapłaństwa. Cechowała go radość życia oraz dobroć wobec napotykanych ludzi.

Henryk urodził się 21 sierpnia 1936 r. w miejscowości Buczek k. Świecia, jako szóste dziecko Mariana i Heleny z domu Steinke. Ojciec był pierwszym polskim nauczycielem oraz dyrektorem w szkole w Buczku. Matka prowadziła dom oraz zajmowała się wychowaniem dzieci. Oboje z mężem pracowali na kilkuhektarowym gospodarstwie rolnym.
Po ukończeniu szkoły podstawowej w Jeżewie, w 1950 r. Henryk rozpoczął naukę w prowadzonym przez werbistów niższym seminarium duchownym w Górnej Grupie k. Grudziądza. Po pomyślnym złożeniu egzaminu maturalnego, w 1952 r. rozpoczął nowicjat zakonny w Domu św. Wojciecha w Pieniężnie, gdzie 8 września 1954 r. złożył pierwsze śluby zakonne. Po odbyciu nowicjatu, we wrześniu 1955 r., rozpoczął studia filozoficzne w Domu św. Krzyża w Nysie, które ukończył w 1958 r. w Domu św. Wojciecha w Pieniężnie. Studia teologiczne odbył w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Wer­bistów w Pieniężnie. Tam też 7 września 1961 r. złożył wieczystą profesję zakonną. 23 grudnia tegoż roku otrzymał święcenia diakonatu, a 28 stycznia 1962 r. z rąk bp. Józefa Drzazgi przyjął święcenia kapłańskie. Następnie brał udział w rocznym kursie pastoralnym w Domu św. Małgorzaty w Bytomiu. W latach 1963-1965 pracował duszpastersko, najpierw w Domu św. Stanisława Kostki w Chludowie, a później w prowadzonej przez werbistów parafii pw. Królowej Apostołów w Rybniku.
29 lipca 1965 r. otrzymał krzyż misyjny i wraz z grupą polskich werbistów wyjechał na misje do Indonezji. Była to pierwsza grupa misjonarzy, którzy otrzymali od władz PRL pozwolenie na wyjazd z Polski. Po nauce języka został przeznaczony do pracy w prowadzonym przez werbistów niższym seminarium duchownym w Hokeng, na wyspie Flores. Po trzech latach pracy, ze względu na stan zdrowia musiał opuścić Indonezję. Został skierowany na studia specjalistyczne z misjologii na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, które uwieńczył w 1974 r. rozprawą doktorską z misjologii zatytułowaną „11 Significato religioso delia visione cosmica presso la tribu Ndaga in Indonesia". Otrzymał za nią najwyższą ocenę i złoty medal za całokształt wyników w nauce. Tego samego roku powrócił do Polski i zamieszkał w Domu św. Wojciecha w Pieniężnie, gdzie w tamtejszym wyższym seminarium podjął się wykładów z misjologii, historii misji, religii ludów pierwotnych oraz islamu. Przez wiele lat pełnił w pieniężeńskim seminarium funkcję prorektora ds. studiów.
O. Henryk był profesorem niezwykle lubianym przez studentów, którzy chętnie uczęszczali na jego wykłady. Kilkakrotnie organizował i prowadził kursy dla misjonarzy wyjeżdżających na misje. W 1980 r. odkrył kronikę klasztoru kartuzów z Berezy. Przez cały ten okres dużo pisał i publikował z zakresu misjologii i etnologii. Był członkiem werbistowskiego Instytutu Misjologicznego Anthropos w Niemczech, jak również członkiem wielu komisji diecezjalnych archidiecezji warmińskiej. Wśród tak wielu zajęć zawsze chętnie znajdował czas na pracę duszpasterską i rekolekcyjną.
Od wiosny 1995 r. u o. Gzelli zaczęła się coraz bardziej pogłębiać choroba serca. Ostatnie miesiące jego życia były naznaczone cierpieniem i częstymi pobytami w szpitalu. Zmarł w Domu św. Wojciecha w Pieniężnie 5 stycznia 1996 r. Jego doczesne szczątki spoczęły na cmentarzu zakonnym przy Domu św. Wojciecha.

Opr.: O. Janusz Brzozowski SVD

Misjonarz 3/2016 str. 24