Śp. o. Józef Penkowski

Urodził się 18 września 1930 roku w Szemudzie, a dokładnie w Szemudzkiej Hucie, na Kaszubach, w powiecie wejherowskim. Był 8 dzieckiem, spośród dwanaściorga, Władysława i Tekli z domu Górskiej.

Szkołę podstawową ukończył w Szemudzie. Po wojnie uczęszczał do gimnazjum w Wejherowie. Do Zgromadzenia Słowa Bożego wstąpił w Górnej Grupie w dniu 28 sierpnia 1946 roku. Tu w Niższym Seminarium uzupełnił studia gimnazjalne. Nowicjat, studia licealne oraz filozoficzno-teologiczne odbył w latach 1948-1957 w Misyjnym Seminarium Duchownym św. Wojciecha w Pieniężnie. Pierwsze śluby zakonne złożył w 8 września 1950 roku, a wieczyste 9 lipca 1955 roku. 19 sierpnia 1956 roku przyjął święcenia kapłańskie.

Zaraz po święceniach kapłańskich pracował apostolsko jako nauczyciel religii w II Liceum we Wrocławiu, zdobywając równocześnie maturę państwową. W 1958 roku decyzją przełożonych został skierowany na studia w zakresie historii powszechnej na Katolicki Uniwersytet Lubelski w Lublinie.

W 1961 roku został przeznaczony do Misyjnego Seminarium Duchownego w Pieniężnie jako lektor historii filozofii i misjologii. W roku 1962 wyjechał na studia doktoranckie z zakresu etnologii na uniwersytet w Freiburgu w Szwajcarii. W latach 1965-1966 prowadził badania antropologiczne w Tanzanii w Afryce.

W 1967 roku został zaproszony do Rzymu celem podjęcia pracy w Muzeum Watykańskim, w dziale misyjno-etnologicznym (Museo Missionario­Etnologico). W czasie swej 30-letniej pracy na stanowisku dyrektora całkowicie przeorientował ten dział. Do nazwy Muzeum Misyjno-Etnologiczne dodał drugi człon: Człowiek w poszukiwaniu Bogu... Odtąd zwiedzający muzeum, niezależnie od wyznawanej wiary, mogli znaleźć odpowiedź na najważniejsze pytania: kim jest człowiek, dokąd zmierza, jaki będzie jego ostateczny los...

Po przejściu na emeryturę o. Józef Penkowski jeszcze przez kilka lat mieszkał w Collegio del Verbo Divino w Rzymie. Ze względu na stale pogarszający się stan zdrowia (powolna utrata wzroku) z dniem 1 sierpnia 2003 roku został przeniesiony do Polski i zamieszkał w Domu Misyjnym św. Józefa w Górnej Grupie. Od dłuższego czasu miał problemy z krążeniem. Stan jego zdrowia uległ nagłemu załamaniu w dniu 2 lutego.

Zmarł 3 lutego 2006 roku, w godzinach południowych, w szpitalu w Grudziądzu: w 76. roku życia, w 58. roku życia zakonnego, w 56. roku ślubów zakonnych, w 50. roku kapłaństwa, w 60. roku od wstąpienia do niższego seminarium, właśnie tu w Górnej Grupie. Po ludzku mówiąc tu przed 60 laty rozpoczęła się droga jego misyjnego i kapłańskiego powołania i tu się skończyła. W perspektywie jednak Bożej życie zmienia się, ale się nie kończy...

Oprac. O. A. Labudda SVD