o. Augustyn Kołek
Ur. 27.8.1909 Nieboczowy, diec. katowicka
W. 1.3.1923 Rybnik
O. 7.9.1932 St. Gabriel
l.pr. 1.5.1938 St. Gabriel
W.pr. 27.3.1938 St. Gabriel
Święc. 24.8.1938 St. GabrielW 1923 r. wstąpił do werbistów w Rybniku. Jesienią tego samego roku przeszedł do gimnazjum w Górnej Grupie i w 1928 r. znowu przeszedł do gimnazjum w Rybniku, gdzie w 1950 r. uzyskał maturę. Studia filozoficzno-teologiczne odbył w St. Gabriel pod Wiedniem, gdzie też otrzymał święcenia kapłańskie. Razem z o.J. Salańczykiem wyjechał 4.8.1939 r. do Brazylii. Po przyjeździe /23.8.1939/ i po krótkim kursie języka portugalskiego, już 29.9. rozpoczął pracę w Rio Azul jako wikariusz u boku o. P. Hajdy, a od 1941 r. jako wikariusz u o. Teodora Matejeczyka vel Matessi. W 1942 staje się w Rio Azul samodzielnym proboszczem. W czasie swego tam pobytu wybudował dwupiętrową szkołę - kolegium dla sióstr Rodziny Maryi, a w samym Rio Azul, kolegium i kaplicę. W 1946 r. przejął duszpasterstwo wśród Polaków w San Jose dos Pinhais, w stanie Parana. Do obsługi miał 22 kaplice, rocznie słuchał około 18 tyś. spowiedzi. Wybudował kilka, kaplic z drzewa; w Casuene zakupił dzwony i wprawił witraże do kościoła; w Agadus zbudował kościół, w Palmituo kościół z drzewa, a w Mandirituba rozpoczął budowę kościoła. Od 1954 r, przejął duszpasterstwo dużej parafii Seberi w stanie Rio Grande do Sul. Liczba parafian wynosiła około 20 tysięcy, a samych kaplic do obsługi było 35. W Seberi zbudował 3 piętrową szkołę /12x45 m/ dla 500 uczniów; w budynku tym mieściła się szkoła podstawowa, gimnazjum oraz szkoła pedagogiczna. Jego zasługą było także rozpoczęcie budowy kościoła Królowej Pokoju i doprowadzenie jej do bardzo daleko posuniętego stanu /kościół o wymiarach 23x56m obliczony jest na 3000 wiernych/. Na stacjach bocznych zbudował 10 kaplic, w tym 6 murowanych. Dziś Seberi podzielono na 2 parafie. W parafii rozdawano rocznie 45 tyś. komunii, zaś zbiórki w miesiącu misyjnym osiągały zawsze 1, lub 2. miejsce w diecezji. Z parafii wyszło przynajmniej 30 sióstr, 6 kapłanów i 1 brat zakonny. 0. Kołek jest honorowym obywatelem miasta Seberi, a szkoła na linii Levali nosi jego imię "Escola Pe. Augusto". Po powrocie z urlopu w Polsce w 1972 r. został rektorem polskiego kościoła św. Stanisława w Kurytybie. Przeprowadził tu kapitalny remont dachu kościoła. W czasie kolędy odwiedzał 600 polskich rodzin w większości mówiących już po portugalsku.
Za: NURT SVD. Nr 35. 1985 r. str 327.
Spowiadałem po kilka godzin dziennie
Augustyn urodził się 27 sierpnia 1909 r. w miejscowości Nieboczowy, w diecezji katowickiej, w wielodzietnej rodzinie Jana i Anastazji z domu Łyko. Rodzina utrzymywała się z pracy w gospodarstwie rolnym. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Nieboczowach i Lubomi, 1 marca 1923 r. wstąpił do prowadzonego przez misjonarzy werbistów niższego seminarium w Domu Królowej Apostołów w Rybniku. W latach 1925-1930 kontynuował naukę w werbistowskim niższym seminarium w Górnej Grupie. Na kolejne dwa lata powrócił do seminarium w Rybniku, gdzie w 1932 r. pomyślnie złożył egzamin dojrzałości.
Po maturze wstąpił do werbistowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Domu św. Gabriela w Mödling k. Wiednia, gdzie odbył studia filozoficzno-teologiczne. 27 marca 1938 r. złożył tam wieczystą profesję zakonną, 22 maja otrzymał święcenia diakonatu, a 24 sierpnia tegoż roku przyjął z rąk kard. Theodora Innitzera święcenia kapłańskie. Otrzymał przeznaczenie misyjne do Brazylii. Po święceniach przyjechał na kilka tygodni do Polski, aby odprawić Mszę św. prymicyjną i pożegnać się z rodziną. 4 sierpnia 1939 r. wypłynął statkiem Monte Pascoel z Hamburga do Brazylii.
Już 29 września 1939 r. po krótkim kursie języka portugalskiego rozpoczął pracę w parafii w miejscowości Rio Azul w stanie Parana, pomagając o. Piotrowi Hajdzie SVD. W 1943 r. został mianowany jej proboszczem. Parafia była bardzo rozległa, liczyła 22 kaplice oddalone od siebie o wiele kilometrów. Z oddaniem pracował duszpastersko wśród parafian. Wkrótce o. Augustyn wybudował tam jeden murowany i jeden drewniany kościół, dwupiętrową szkołę, dom zakonny dla sióstr oraz kilka drewnianych kaplic. W 1946 r. został przeniesiony do parafii w Sao Jose dos Pinhais. Tam również, oprócz pracy duszpasterskiej, wybudował kościoły w miejscowości Mandirituba i Audos do Sul. Pro-wadził też duszpasterstwo wśród mieszkających tam Polaków.
W 1954 r. o. Augustyn Kołek SVD objął parafię w mieście Seberi, w stanie Rio Grandę do Sul, gdzie obsługiwał także 35 kaplic dojazdowych. Tam wybudował kolejną, tym razem trzypiętrową szkołę dla 500 uczniów, a także 10 kaplic oraz rozpoczął budowę nowego kościoła parafialnego. W uznaniu zasług o. Augustyna lokalna społeczność nadała mu tytuł honorowego obywatela miasta Seberi, a jedną ze szkół nazwano jego imieniem.
W 1972 r. o. Kołek został mianowany najpierw rektorem, a później proboszczem personalnej parafii polskiej przy kościele św. Stanisława w Kurytybie, stolicy stanu Parana. Tam również dał się poznać jako gorliwy duszpasterz, a przede wszystkim wytrwały spowiednik. Swoją pełną gorliwości kapłańską postawą sprawił, że z parafii w tym czasie wyszło wiele powołań kapłańskich i zakonnych. W lutym 1984 r. powrócił do Rio Azul i zamieszkał w werbistowskim seminarium w Ponta Grossa.
O. Augustyn Kołek zmarł 27 czerwca 1991 r. w Ponta Grossa. Zgodnie ze swoim życzeniem został pochowany na cmentarzu w parafii Rio Azul, gdzie rozpoczynał swoją działalność misyjną. Rada Gminy Lubomia, skąd pochodził, nadała mu pośmiertnie 2 grudnia 2013 r. tytuł honorowego obywatela gminy Lubomia.
Opracował: O. Janusz Brzozowski SVD, Misjonarz 2/2018, s. 24